DISSENT!

Gesprek met Noël Burch voorafgegaan door de screening van Red Hollywood (Thom Andersen & Noël Burch, 1996-2013, 120’).

Tijdens de beruchte “blacklisting” van Hollywood ontstond de lijst met de “Hollywood Ten”, artiesten die een beroepsverbod kregen of in de gevangenis vlogen omdat zij weigerden te zwichten voor de dwang van de stuiptrekkende anticommunistische hysterie van het McCarthyisme. In hun film reconstrueren Andersen en Burch deze bijna vergeten periode in de geschiedenis van de Amerikaanse cinema en geven ze de scenarioschrijvers en regisseurs de eer die hun toekomt. Ze doen dat, niet gewoon door hun historische status van ongetalenteerde martelaren te bevestigen of de aantijgingen van de heksenjagers te weerleggen, maar door te suggereren hoe zij hun ideeën toch in de scenario’s en films wisten te ventileren.
De film herneemt een aantal argumenten uit het betoog dat Thom Andersen al in 1985 in zijn baanbrekende essay ‘Red Hollywood’ had uitgewerkt en dat hij uitdiepte in het boek Les communistes de Hollywood. Zowel voor het boek als voor de film vond Anderson een natuurlijke partner in Noel Burch. Sinds zijn Praxis du Cinéma (1969) onderzoekt Burch in zijn geschriften en films het spanningsveld in film tussen presentatie en representatie, statement en formulering, tonen en vertellen – een spanningsveld dat ooit als “ideologisch” geduid werd. De hoogdagen van de ideologiekritiek zijn misschien al lang voorbij, maar bepaalde onderliggende vragen van die kritiek blijven actueel, niet het minst wat betreft de relatie tussen schijn en werkelijkheid, vorm en politiek.
Om de mooie titel van een van Burchs boeken te parafraseren: hoe blazen we deze schaduwen leven in? Wat op het spel stond voor het “linkse front” in Red Hollywood vormt dan ook het uitgangspunt van deze DISSIDENT !